Koncepcja ta nawiązuje do: badań Pawłowa, teorii czynności Tadeusza Tomaszewskiego, badań Eysenck’a i Graya. Autor podkreśla tu jeszcze wkład Andrzeja Eliasza, Tatiany Klonowicz, Bogdana Zawadzkiego oraz Włodzimierza Oniszczenko. Strleau przyjmuje, w oparciu o badania, założenie, że cechy temperamentu uwidaczniają się u człowieka już w okresie prenatalnym, poza tym, występują one w świecie zwierząt i odnoszą się przede wszystkim do formalnych cech zachowania. W opozycji jest tu traktowana treść zachowania, która stanowi stosunek osoby do siebie samej, do innych i do świata i jest ona typowa dla innych niż temperament cech osobowości. Temperament w tej teorii jest traktowany jako jeden z regulatorów zachowania. Formalna charakterystyka zachowania sprowadza się do dwóch aspektów: energetycznego oraz czasowego. W pierwotnym kształcie Strelau postulował istnienie dwóch cech temperamentu: reaktywności i aktywności. Według niego, reaktywność to cecha, która determinuje charakterystyczną dla danej osoby intensywność reakcji. Na dwóch krańcach kontinuum tej cechy znajdują się: wrażliwość sensoryczna oraz wydolność.
Archive for czerwiec, 2016
Autorzy, którzy początkowo koncentrowali się na badaniu emocji, po wielu latach stworzyli model (na podstawie wielu analiz czynnikowych), który uwzględniał dwa czynniki: afekt negatywny negative affect i afekt pozytywny positive affect. Oba one mają wymiary dwubiegunowe i są ortogonalne w stosunku do siebie. Cztery podstawowe pojęcia, które pojawiają się w publikacjach autorów to: afekt, nastrój, temperament, aktywacja. Nastrój mood rozumiany jest tu jako krótkotrwały stan, mający status emocjonalny. Afekt to skłonność do przeżywania nastrojów (emocji), dlatego ma status cechy. Ma on dwa wymiary – negatywny i pozytywny. Afekt negatywny to zmartwienie i nieprzyjemne pobudzenie. Jest to ogólny czynnik, w skład którego wchodzą: strach, smutek, złość, poczucie winy. Afekt pozytywny związany jest z pozytywnymi stanami nastroju: radości, energii, entuzjazmu etc. Jest to kluczowy składnik ekstrawersji. W modelu Watsona i Tellegena afektowi negatywnemu przypisano nazwę „temperamentu negatywnego”, a afektowi pozytywnemu nazwę „temperamentu pozytywnego”.
